Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Mentastre
Mentha suaveolens
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Baume-fèr, Mento-sóuvajo.
Noms en français : Menthe à feuilles rondes, Menthe odorante.
Descripcioun :Lou mentastre es uno mento coumuno dins quàsi touto la Prouvènço. Se recounèis à sis lònguis espigo de flour blanco que viron au brun e peréu à si fueio quasimen redouno e goufrado.
Usanço :Coume tóuti li mento, èi manjadis cru (ensalado, soupo, dessert, bevendo..) o en tisano. Ei counseia de pas trop faire caufa la tisano de mentastre que soun essènci èi voulatiéu. La mento èi vertuouso pèr digeri, sougna li plago e pèr faire fugi la tavaniho.
Port : Erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mentha
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Mentha suaveolens Ehrh., 1792